Dane teleadresowe |
Adres |
ul. Bohaterów Warszawy 34, Nysa
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
|
|
Nadzór merytoryczny |
Sekcja Medycyny Hiperbarycznej |
prof. dr hab. Juliusz Jakubaszko |
Personel |
Kierownik |
|
Kazimierz Błoński |
77 40 87 814 |
Lekarze |
|
Małgorzata Łabuz - Margol Elżbieta Rutkiewicz |
|
Pielęgniarka Koordynująca |
|
Mariola Knurowska |
77 40 87 800 wew. 606 |
Pielęgniarki |
|
Iwona Makuch Bożena Lisowska Małgorzata Jurkowska Beata Lewicka – Walus |
|
Statystyk medyczny |
|
Kamila Hasiak |
|
Operatorzy |
|
Hrynków Marcin Domagała Grzegorz Raszowski Bartłomiej Ciechecki Łukasz |
|
Stany nagłe Lekarz dyżurny - całodobowo
|
512 973 880 |
Szczegółowe informacje
Zasady kierowania do pracowni tlenoterapii hiperbarycznej Zespołu Opieki Zdrowotnej w Nysie
Pracownia czynna jest całodobowo przez 7 dni w tygodniu.
Kwalifikacja do leczenia planowego odbywa się od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 13:00.
W przypadkach nagłych możliwość kwalifikacji i leczenia przez całą dobę. Termin kwalifikacji można ustalić telefonicznie 77 40 87 814 do godziny 15 w dni powszednie lub 512 973 880 całodobowo w stanach nagłych. Pacjenci w stanie ciężkim muszą być pacjentami szpitalnymi. Sesja tlenoterapii hiperbarycznej jest świadczeniem ambulatoryjnym z wymagalnym skierowaniem, jak w załączeniu. Pacjenci z województwa opolskiego w stanach ciężkich muszą być przyjęci wcześniej do oddziału szpitalnego w Nysie, który to kieruje pacjenta do HBOT.
W załączeniu:
-
Wskazania do HBO
-
Przeciwwskazania do HBO
-
Zarządzenie Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia
-
Zawartość skierowania
Co to jest tlenoterapia hiperbaryczna
Jest to leczenie polegające na dostarczeniu do organizmu bardzo dużej ilości tlenu w warunkach zwiększonego ciśnienia. Leczenie odbywa się w komorze hiperbarycznej, w której ciśnienie jest średnio 2,5 krotnie większe niż atmosferyczne.
Standardowa terapia polega na codziennym 1,5 – godzinnym pobycie pacjenta w komorze hiperbarycznej (średnio od 15 do 30 zabiegów), w czasie którego chory oddycha poprzez specjalną maskę czystym tlenem.
Poprzez HBO ilość tlenu w organizmie pacjenta wzrasta nawet kilkunastokrotnie w porównaniu z oddychaniem w warunkach normalnego ciśnienia atmosferycznego. W organizmie człowieka w komorze hiperbarycznej tlen jest przenoszony nie tylko przez hemoglobinę, ale ulega również rozpuszczeniu w osoczu krwi. Efekty działania tlenu dodatkowego są różne; w pewnych medycznych stanach może on ratować życie, w innych stymulować gojenie i naprawę tkanek. Efekt ten jest do osiągnięcia tylko w trakcie wdychania tlenu w komorze ciśnieniowej; wdychanie tlenu w warunkach normalnego ciśnienia jest w porównaniu z tą metodą mało skuteczne.
Fizyczne podstawy zwiększenia ciśnienia tlenu w tkankach opierają się na prawie Henry’ego stanowiącym, że ilość gazu rozpuszczonego jest wprost proporcjonalna do ciśnienia parcjalnego tego gazu. Organizm zaś nie odróżnia tlenu przenoszonego w postaci związanej z hemoglobiną od tlenu rozpuszczonego w osoczu.
Terapia w komorze hiperbarycznej wywiera następujące korzystne działania:
-
dostarcza zwiększoną ilość tlenu do chorych i niedotlenionych tkanek i narządów,
-
poprawia krążenie krwi,
-
wspiera organizm w walce z zakażeniami,
-
działa bakteriobójczo i bakteriostatycznie,
-
zmniejsza obrzęki tkanek i utratę płynów,
-
zmniejsza objętość pęcherzyków gazu,
-
przyśpiesza eliminację tlenku węgla.
Terapia hiperbaryczna nie zastępuje antybiotykoterapii czy chirurgicznego opracowania rany. Wspomaga terapię określonych schorzeń stanowiąc część kompleksowego leczenia, podczas którego konieczna jest równoczesna pomoc takich specjalistów jak lekarza hiperbarycznego, chirurga, laryngologa, diabetologa, internisty.
HBO podobnie jak inne środki lecznicze posiada wskazania i przeciwwskazania oraz wymaga ustalenia odpowiedniej dawki, aby uniknąć skutków ubocznych.
Lista wskazań do terapii HBO ustalona przez Europen Underwater and Baromedic Society oraz Undersea and Hyperbaric Medicine Society
-
Trudno gojące się rany.
-
Niedokrwienne ubytki skóry oraz przeszczepy skórne.
-
Zapalenie kości oporne na leczenie.
-
Popromienne uszkodzenie kości i tkanek miękkich.
-
Zatrucie tlenkiem węgla.
-
Oparzenia.
-
Zatorowość powietrzna lub gazowa.
-
Choroba dekompresyjna.
-
Zgorzel gazowa.
-
Inne agresywne zakażenia np. zgorzel Fourniera.
-
Urazy.
-
Ostra krwotoczna niedokrwistość.
-
Nagły idiopatyczny niedosłuch czuciowo-nerwowy (Idiopathic Sudden Sensorineural Hearnig Loss /ISSNHL/).
-
Zator tętnicy środkowej siatkówki (Central Retinal Artery Dcclunion /CRAD/).
-
Inne w trakcie badania / udary mózgowe, zawały serca, migreny, stwardnienia rozsiane/.
Lista wskazań do terapii HBO popartych dowodami w piśmiennictwie została ustalona przez Europejskie Towarzystwo Medycyny Hiperbarycznej (European Underwater and Baromedic Society, www.eubs.org) oraz Towarzystwo Medycyny Podwodnej i Hiperbarycznej (Undersea and Hyperbaric Medicine Society, www.uhms.org).
1. Trudno gojące się rany (m.in. w przebiegu cukrzycy)
Wprowadzenie terapii hiperbarycznej jako leczenia wspomagającego w przypadkach trudno gojących się ran doprowadziło do znacznej poprawy wyników leczenia. Dobry przykład stanowią efekty leczenia ran w przebiegu stopy cukrzycowej. Terapia HBO wspomaga w tym przypadku równolegle prowadzone leczenie chirurgiczne i antybiotykoterapię. Problemy z prawidłowym gojeniem się ran mogą być spowodowane np. współistniejącą cukrzycą, niewłaściwym przepływem krwi czy infekcjami. Leczenie ran opiera się na współdziałaniu lekarza ośrodka hiperbarycznego, chirurga, diabetologa, właściwej rehabilitacji.
2. Niedokrwienne ubytki skóry oraz przeszczepy skórne
Terapia HBO poprawia przepływ krwi przez przeszczep sprawiając, że erytrocyty są w stanie przemieszczać się przez zwężone naczynia włosowate, sprawia także, że płytki krwi w mniejszym stopniu zlepiają się blokując przepływ krwi. Terapia wspomaga powstawanie nowych naczyń krwionośnych w przeszczepie co sprawia, że szanse przyjęcia się przeszczepu wzrastają. HBO zmniejsza koszty leczenia, czas hospitalizacji oraz niedogodności dla pacjenta.
W przypadku kiedy przeszczep obumiera, terapia HBO może jedynie podtrzymać jeszcze żywą część przeszczepu podczas gdy obumarłą należy usunąć chirurgicznie.
3. Zapalenie kości oporne na leczenie
Zapalenie kości wikła często pospolite urazy np. na skutek zakażenia rozwijającego się wzdłuż stabilizatorów (jak pręty czy płyty usztywniające złamane kości). W szczególności narażeni są pacjenci ze współistniejącą cukrzycą, miażdżycą naczyń krwionośnych, leczeni sterydami. Leczenie operacyjne jest w takich przypadkach trudne i może powodować dalsze szerzenie się zakażenia, bądź powstawanie nowych trudno gojących się ran. HBO pozwala powstrzymać zakażenie poprzez dostarczenie leukocytom tlenu niezbędnego do walki z bakteriami. Dodatkowy tlen stymuluje aktywność komórek tworzących włókna, które zwykle stanowią podstawę nowej tkanki oraz wspomaga aktywność fibroblastów, poprawiając proces gojenia się. W późniejszym czasie wspomaga rozrost nowych naczyń w obszarze objętym procesem chorobowym, kontynuując korzyści wynikłe ze wstępnego leczenia. Nieodzowna jest kontynuacja leczenia chirurgicznego (polegającego na usuwaniu zakażonych implantów i martwych fragmentów tkanek). Czas podjęcia leczenia chirurgicznego i antybiotykoterapii powinny być zaplanowane równolegle z terapią HBO.
4. Popromienne uszkodzenie kości i tkanek miękkich
Duże dawki promieniowania X wykorzystywane w terapii nowotworów, szczególnie w obszarze głowy, szyi, miednicy mogą doprowadzić do uszkodzenia zdrowych kości i narządów w obszarze działania wiązki. Promienie uszkadzają małe naczynia biegnące w kościach i tkankach miękkich powodując przewlekły niedobór tlenu i rozwój zakażenia. Po upływie miesięcy a nawet lat od zakończenia leczenia mogą wystąpić objawy w postaci: bólu, ograniczonej ruchomości, owrzodzeń. Jeśli nie zostanie podjęte szybkie leczenie dolegliwości nasilają się. Leczenie operacyjne może pogorszyć stan pacjenta, wytwarzając nową trudno gojącą się ranę. HBO wspomaga nie tylko działanie białych ciałek krwi w zwalczaniu infekcji, ale również stymuluje komórki odpowiedzialne za procesy naprawcze do prawidłowej pracy. Terapia ta prowadzi do wzrostu nowych naczyń krwionośnych i wspomaga utrzymanie uzyskanych wcześniej efektów leczenia.
5. Zatrucie tlenkiem węgla (zaczadzenie)
Tlenek węgla dostając się do organizmu blokuje dostarczanie i zużywanie tlenu w komórkach. W każdym przypadku zatrucia tlenkiem węgla pacjentowi powinien być podany czysty tlen, tak szybko, jak to tylko możliwe. Główną zaletą terapii hiperbarycznej w leczeniu zatrucia tlenkiem węgla jest zapobieganie różnym następstwom działania tlenku węgla takich jak: problemy z pamięcią, uczeniem się, zmianom osobowości, utrzymaniem równowagi i koordynacją ruchów. Terapia może również pomóc powrócić do zdrowia szybciej, niż w normalnych warunkach atmosferycznych. W ciężkich przypadkach zatruć terapia ta ratuje pacjentom życie. W stanach zatrucia tlenkiem węgla HBO działa poprzez następujące mechanizmy: tlen hiperbaryczny wspomaga usuwanie CO z komórek i krwi drogą oddechową lub poprzez jego utylizację w organizmie i redukuje uszkodzenia spowodowane przez tlenek węgla. Zwiększone ciśnienie redukuje obrzęk w obszarze uszkodzonych tkanek.
6. Oparzenia
Na skutek oparzenia tkanek miękkich (skóra i mięśnie) dochodzi do gwałtownego spadku ich ukrwienia. Z powodu uszkodzenia ścian naczyń dochodzi do powstawania obrzęków, obejmujących głębokie warstwy skóry i mięśni co w efekcie może doprowadzić do większych uszkodzeń niż pierwotny uraz. HBO redukuje obrzęki oraz zmniejsza utratę płynów przez powierzchnię uszkodzonej skóry. Tlen docierając do tkanek uszkodzonego obszaru wspomaga proces gojenia. W efekcie obszar uszkodzonych tkanek konieczny do opracowania chirurgicznego zmniejsza się. Efekty terapii HBO są uzależnione w tym przypadku od szybkości jej zastosowania.
7. Zatorowość powietrzna lub gazowa
Występuje w sytuacji, gdy we krwi obecne są pęcherzyki gazu, które mogą zablokować przepływ krwi do organów takich jak mózg, rdzeń kręgowy, czy serce. Pęcherzyki gazu mogą dostać się do krwi w sytuacji kiedy płuca poddawane są wysokim ciśnieniom (np. podczas nurkowania), bądź w trakcie operacji chirurgicznych lub urazu.
W przypadkach takich terapia HBO może znacznie ograniczyć stopień uszkodzenia tkanek musi jednak być podjęta jak najszybciej. Wymagany jest bezzwłoczny transport do specjalistycznych ośrodków terapii HBO. W takich przypadkach HBO działa poprzez następujące mechanizmy: duże ciśnienie, któremu zostaje poddany pacjent, fizycznie zmniejsza pęcherzyki gazu i w konsekwencji doprowadza do odblokowania przeszkody w przepływie krwi. Czysty tlen (nie zawierający azotu) wypiera azot z pęcherzyków powietrza prowadząc do zmniejszenia ich rozmiarów. Dodatkowy tlen dociera do niedotlenionych tkanek. Zmniejsza się obrzęk uszkodzonych tkanek.
8. Choroba dekompresyjna
Występuje w przypadkach zbyt szybkiego spadku ciśnienia (dekompresji), któremu był poddany człowiek. W sytuacji takiej gaz rozpuszczony uprzednio w krwi (np. azot w przypadku nurków oddychających sprężonym powietrzem), nie jest w stanie pozostać w stanie rozpuszczonym i tworzy pęcherzyki. Czas na wydalenie go przez płuca jest zbyt krótki. Tworzenie się pęcherzyków ma miejsce szczególnie w tkankach gdzie gaz był rozpuszczony w największej ilości, a także w miejscach gdzie drenaż żylny jest powolny i niewydolny (np. w mózgu i rdzeniu kręgowym). Skutki choroby dekompresyjnej oraz mechanizmy działania terapii hiperbarycznej są podobne jak w przypadku zatorowości powietrznej. Wymagany jest także bezzwłoczny transport do specjalistycznych ośrodków terapii HBO. Szybkie rozpoczęcie terapii hiperbarycznej zmniejsza ryzyko śmierci i trwałych następstw neurologicznych.
9. Zgorzel gazowa
Jest to zakażenie wywołane przez bakterię Clostridium perfringens, która rośnie i rozwija się bardzo szybko w środowisku ubogim w tlen. Zwykle infekcji tej towarzyszą inne bakterie. Tkanki o ubogim ukrwieniu tak jak ma to miejsce przy zablokowanych bądź uszkodzonych naczyniach są szczególnie podatne na zakażenie. Bakteria atakuje i niszczy komórki właściciela w obszarze infekcji, która szerzy się błyskawicznie. W procesie tym bakterie uwalniają do tkanek gaz, który jest wyczuwalny palpacyjnie i widoczny w badaniu rtg. Ponadto bakterie uwalniają toksyny (włącznie z alfatoksyną), które uszkadzają narządy takie jak serce i nerki prowadząc do śmierci. Wysoka zawartość tlenu we krwi w trakcie leczenia hiperbarycznego hamuje rozprzestrzenianie się bakterii oraz zmniejsza ilość produkowanej alfatoksyny. Daje to więcej czasu antybiotykom na skuteczne działanie, a także możliwość chirurgicznego usunięcia zakażonej tkanki. Wczesne zastosowanie HBO zmniejsza śmiertelność w tej chorobie oraz daje możliwość ograniczenia rozwoju martwicy.
10. Inne agresywne zakażenia
Istnieje wiele zakażeń skóry i mięśni, które mogą się szybko szerzyć i uszkadzać narządy. Przykład stanowią zgorzel Fourniera oraz martwicze zapalenie powięzi. W tych zakażeniach czynnik zakażenia stanowi mieszana flora bakteryjna, która rozwija się dobrze w środowisku bogatym w tlen. Dlatego zakażenie może rozwijać się w pierwotnie zdrowej tkance skóry i mięśni. HBO wspomaga i poprawia mechanizmy obronne organizmu, gdyż białe ciałka krwi (które atakują bakterie), potrzebują dodatkowego tlenu do prawidłowego funkcjonowania. Daje to więcej czasu na działanie antybiotykom, a chirurgom możliwość usunięcia tkanek martwiczych. Śmiertelność wynikająca z tych zakażeń może być ograniczona przez wczesne zastosowanie HBO. U pacjentów zmniejsza się ilość tkanek wymagających usunięcia chirurgicznego.
11. Urazy
W przypadku urazu następuje szybki obrzęk tkanek. Obrzęk może spowodować: ucisk biegnących przez ten obszar naczyń, niedotlenienie tkanek leżących za przeszkodą, a w dalszej kolejności rozwój zakażenia oraz inne powikłania. Odcięcie dopływu tlenu utrudnia gojenie się i odnowę uszkodzonych tkanek. Czasami konieczna okazuje się amputacja kończyny. Dodatkowy tlen dostarczony w HBO zmniejsza obrzęk poprzez ograniczenie przecieku z uszkodzonych naczyń krwionośnych a docierając do uszkodzonych obszarów przyspiesza ich gojenie. HBO nie zastępuje chirurgicznego usunięcia martwiczych tkanek jednak w wyniku terapii obszar uszkodzonych tkanek koniecznych do opracowania chirurgicznego zmniejsza się, a tym samym maleje konieczność amputacji kończyny. Aby terapia HBO przyniosła dobre rezultaty musi być podjęta jak najszybciej.
12. Ostra krwotoczna niedokrwistość
U pacjentów, u których doszło do poważnej utraty krwi, której nie można
13. Nagły niedosłuch
Jednym ze wskazań do terapii hiperbarycznej uznanych w Europie jest nagła utrata słuchu. Nad zastosowaniem tej formy leczenia trwają wciąż badania kliniczne.
14. Inne
Trwają badania kliniczne nad zastosowaniem HBO w takich schorzeniach jak: udary mózgowe, dziecięce porażenia mózgowe, obrzęk siatkówki gałki ocznej, stwardnienie rozsiane, zawały serca oraz migreny.
Lista przeciwwskazań do terapii HBO
-
Przeciwwskazania bezwzględne :
-
Przeciwwskazania względne:
-
zakażenia czynne górnego odcinka układu oddechowego w tym przewlekłe zapalenie zatok i ostre schorzenia uszu,
-
leczenie doksorubicyną, disulfiramem oraz Cis-platyną,
-
drgawki w wywiadzie,
-
gorączka,
-
odmy samoistne w wywiadzie,
-
nowotwory złośliwe,
-
zapalenie nerwu wzrokowego,
-
ciąża (tylko zatrucia tlenkiem węgla),
-
rozedma, przewlekła obturacyjna choroba płuc,
-
rozrusznik serca bez atestu hiperbarycznego,
-
niepełnosprawność intelektualna,
-
niepełnosprawność ruchowa.
Załącznik nr 4 do zarządzenia Nr 88/2013/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 18 grudnia 2013 r.
Opis przedmiotu umowy Terapia Hiperbaryczna
1
|
Charakterystyka świadczenia
|
1.1
|
Nazwa świadczenia
|
5.10.00.0000005 – terapia hiperbaryczna (1 sprężenie u jednego chorego
|
1.2
|
Określenie i kody powiązanych ze świadczeniem
|
Terapia hiperbaryczna jest metodą leczenia chorób i urazów w komorze hiperbarycznej wykorzystującą ciśnienie wyższe niż atmosferyczne
|
Wskazania ostre
|
Kod ICD - 10
|
Maksymalna liczba ekspozycji
|
1) choroba dekompresyjna
|
T70.3
|
Tabela lecznicza +10
|
2) zatory gazowe
|
T79.0; T80.0; O88.0
|
Tabela lecznicza +10
|
3) zatrucia tlenkiem węgla, methemoglobinemia
|
T58; D74
|
5
|
4) martwicze zakażenie tkanek miękkich (beztlenowe i mieszane)
|
T79.3; L88;
M72.5; T87.5; L08.8; T87.4; T79.3
|
30
|
|
|
|
5) ostre niedokrwienie tkanek miękkich, uraz mięśniowo – szkieletowy, uraz wielonarządowy –
zespoły kompartmentalne i następstwa urazów zmiażdżeniowych
|
T79.6; T04; T92.6; T93.6
|
15
|
6) oparzenia termiczne (II stopień> 10% u dzieci i III stopień >20% u dorosłych)
|
T27 (zagrażające niedrożnością górnych dróg oddechowych)
|
30
|
7) nagła głuchota, głuchota po urazie akustycznym
|
H91.2; H83.3
|
15
|
Wskazania przewlekłe |
Kod ICD - 10 |
Maksymalna liczba ekspozycji |
1) popromienne uszkodzenie tkanek i narządów |
L58; L59; N30.4; K62.7 |
60 |
2) trudno gojące się rany, po wcześniejszym udokumentowanym niepowodzenie leczenia innymi metodami
3) zespól stopy cukrzycowej
4) Zakażenie, martwica kikuta po amputacji
|
E11.5; E10.5; E11.6; E10.6; T87.4; T87.5
L08.0; L08.8; H60.1; H60
|
30 |
5) zapalenie skóry i tkanki podskórnej
6) rozlane, złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego
7) owrzodzenia odleżynowe
8) owrzodzenia troficzne kk. dolnych w przebiegu niewydolności żylnej
|
L89;
I83.2
|
|
9) zapalenie, martwica kości
|
M86; M87; M91; M92
|
60
|
10) przeszczepy skóry zagrożone martwicą
11) rekonstrukcja tkanek zagrożona martwicą
|
Z94.5
T87
|
20
|
12) zakażenie rany pourazowej |
T79.3 |
30 |
13) zapalenie mostka, śródpiersia pooperacyjne, niestabilność mostka |
M86;
M96.8;
J85.3
|
20
|
14) ropnie wewnątrzczaszkowe
15) ropniak opłucnej
16) ropień płuca
17) ropień wątroby
|
G06
J86
J85
K75.0
|
20
|
18) promienica |
A42 |
|
1.3
|
Specyfikacja zasadniczych procedur medycznych wykonywanych w trakcie udzielania świadczenia
|
1) kwalifikacja wstępna i ocena liczby ekspozycji u danego chorego
2) wykonanie badań dodatkowych:
a) poziom karboksyhemoglobiny we krwi
b) inne badania dodatkowe w zależności od wskazań, - przed wejściem do komory
c) pomiar przezskórnej prężności tlenki – w trakcie przebywania w komorze
d) poziom karboksyhemoglobiny we krwi – po wyjściu z komory
|
1.4
|
Zalecenia dotyczące dalszego postępowania
|
- w uzasadnionych przypadkach kontynuacja leczenia w sali intensywnego nadzoru
|
4. Zawartość skierowania
Uprawnienie do kierowania do ośrodka Terapii Hiperbarycznej posiada każdy lekarz ubezpieczenia zdrowotnego.
Kod ośrodka terapii hiperbarycznej, to 7500
Kody chorób ICD-10 musza być kompatybilne z załącznikiem nr 4 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 18 Grudnia 2013r.
Konieczne badania do kwalifikacji to zdjęcie płuc (ważne 1 rok) oraz zapis EKG (ważny 2 tygodnie).